Een blog van Frits Koster

Er vinden momenteel veel ingrijpende veranderingen plaats in de wereld en door de sociale media worden we daar steeds op gewezen. Denk bijvoorbeeld aan de drastische klimaatverandering, humanitaire ramptoestanden zoals in Gaza en Soedan, heftige oorlogen en oorlogshaarden, de grotere macht van extreem rechts en bovendien het nieuwe Amerikaanse regeringsbeleid.
We kunnen bij dit alles gemakkelijk vastlopen in fatalisme, onverschilligheid of hopeloosheid. Om dit te voorkomen geeft de boeddhistische psychologie enkele waardevolle suggesties, die ook wel benoemd worden als de vier iddhipāda.

• De wens iets heilzaams te realiseren en diepere wijsheid te ontwikkelen (chanda).
• Toewijding tot het tot bloei brengen van levenswaarden (vīriya). Voor de een kan dit betekenen het zich inzetten voor bescherming van het klimaat, een ander richt zich op het brengen van schoonheid in de wereld via kunst en een derde ondersteunt humanitaire doelen of laat zich actief horen over misstanden in de wereld. De Griekse tragediedichter Sophocles verwoordde de waarde van vīriya op een hele kernachtige manier: ‘Succes is afhankelijk van inspanning’.
• Een positieve en heilzaam gerichte instelling of ‘positive outlook’ (citta). Minder voeding geven aan klagen en mopperen en ons meer richten op wat goed gaat en haalbaar is. Hiermee wordt ook verwezen naar de waarde van veerkracht of ‘op ons gemak kunnen zijn bij het ongemakkelijke.’
• Wijsheid (vimamsa) als een gezond onderscheidend inzicht, dat er voor zorgt dat we niet overmatig betrokken raken en opbranden bij het volgen van onze levenswaarden. Wijsheid zorgt er ook voor dat we een zo gezond mogelijke inschatting kunnen maken van wat het meest heilzaam is en creatief omgaan met wat mogelijk is en wat niet.

De beoefening van mindfulness kan gezien worden als een waardevolle ondersteuning en metgezel bij het cultiveren van deze vier ‘grondslagen voor magische kracht’, de meer precieze vertaling van het woord iddhipāda’. Ze geven ons als het ware vleugels … tijdens de beoefening van meditatie én in het dagelijkse leven. Mogen we allen deze waardevolle kwaliteiten tot bloei brengen, in grote en in kleine daden.