Joost van den Heuvel Rijnders

In 1995 ben ik begonnen met het beoefenen van vipassana meditatie. Vanaf dat eerste moment van kennismaken tot op heden ervaar ik meditatie als een vorm van thuiskomen. De stilte, inkeer, vriendelijke grondhouding en het ervaren van innerlijke ruimte zijn daarbij voor mij waardevolle aspecten.

Na mijn kennismaking ben ik retraites gaan volgen bij Nederlandse en Engelse leraren. In 2001, na mijn studie geschiedenis, ben ik naar Azië gegaan om daar te mediteren en verbleef uiteindelijk drie jaar in meditatiekloosters in Birma en Nepal. Na mijn terugkomst ben ik begonnen met het begeleiden van meditatie-activiteiten. Ik liep stage bij retraites van Frits Koster en Jotika Hermsen.

Sinds 2006 begeleid ik de sangha in Enschede en organiseer basiscursussen, jaargroepen en de wekelijkse meditatieavonden. Ook ben ik als kerndocent verbonden aan de Dhammaverdiepingscursus (www.dhammaverdiepingscursus.nl) en verschillende mindfulness opleidingsinstituten.

Ik woon in Enschede met mijn vriendin en twee puberzonen en geef les in het voortgezet onderwijs. Een heel boeiend aspect van de beoefening van de Dhamma is het integreren ervan in het dagelijks leven. Ik heb gemerkt dat dit niet eenvoudig is en dat het een speelse en creatieve benadering vraagt om opmerkzaam te zijn temidden van het volle en drukke leven. Ondersteunend daarbij zijn de perioden van de formele meditatie en studie van de Dhamma. Ik ervaar het als een voorrecht om als facilitator mensen individueel en in groepen te ondersteunen op het meditatiepad. De meer dan honderd week- en weekendretraites die ik de afgelopen jaren heb begeleid waren voor mij inspirerend en ik beleef mijn rol als learning by teaching.

Leraren

In Nederland heb ik vele retraites gedaan onder begeleiding van Dingeman Boot en Frits Koster. In Birma mediteerde ik voornamelijk bij Sayadaw U Pandita en Sayadaw U Kundala. In Nepal was mijn leraar de Duitse monnik Sayadaw U Vivekananda. Dit zijn allen leraren uit de Mahasi Sayadaw-traditie. De jaren na mijn reis heeft er een verdere verdieping en verbreding plaatsgevonden door het bestuderen van de klassieke geschriften, maar zeker ook boeken van hedendaagse Aziatische en Westerse meditatieleraren. Op dit moment is voor mij de Birmese monnik Sayadaw U Tejaniya een inspiratiebron. Ik laat mij dus graag voeden uit meerdere bronnen en beschouw mijzelf niet meer als een klassieke Mahasi Sayadaw-beoefenaar. Het leven brengt verschillende uitdagingen met zich mee en ik merk in mijn eigen oefening dat verschillende fasen en ervaringen vragen om het vaardig toepassen van verschillende meditatiestijlen en -methoden. Ik geef mijzelf de vrijheid om hier mee te experimenteren, maar ben ook dankbaar voor de stevige basis van de Mahasi Sayadaw-traditie.

Wat ik belangrijk vind in het begeleiden van retraites:

Ontspannen en thuiskomen: velen komen uit de doe-modus naar een retraite en ik benadruk het niet-moeten, maar het mogen zijn met wat er is. Mediteren is een werkwoord, maar tot jezelf komen en vriendelijk mogen kijken naar wat zich aandient blijkt vaak heel ondersteunend voor je verblijf.
Interesse en een beginnersgeest: mediteren begint met kijken en aanschouwen en vraagt dus om een open mind die ervaringen kan zien als ervaringen zonder deze al vooringenomen in te vullen.
Vaardig inzetten van verschillende technieken en methodes: ik ben geen begeleider die strikt vanuit een traditie begeleid, maar luister graag naar de individuele ervaringen tijdens de uitwisselingsgesprekken om van daaruit met suggesties te komen voor het vaardig omgaan met de verschillende ervaringen op het pad. Ik put daarbij voornamelijk uit de vipassana-traditie, maar ontleen ook technieken uit andere boeddhistische tradities.
Het bieden van een klimaat waarbij centraal staat: veiligheid, respect en vertrouwen.
Inzicht: een retraite draagt bij het verdiepen van het inzicht over onszelf en ons leven, maar zeker ook aan het zien van de universele aspecten van het bestaan. Het Achtvoudig Pad is daarbij als raamwerk richting gevend en schept de condities voor het realiseren van Nibbana.