Memento mori, memento vitea

Een blog van Joost van den Heuvel Rijnders

Ook afgelopen zomer was ik weer op Vlieland. Een weekje op de Wadden voelt als een retraite. Het liefst loop ik op het strand, in stilte mijmerend, meestal met mijn trouwe viervoeter Teuntje in de buurt. Meestal loop ik langs de vloedlijn en zie wat de zee allemaal uitspuwt en op het strand achterlaat. Schelpen, ja natuurlijk, heel veel schelpen in allerlei kleuren, maar ook stukken hout en groene slierten zeewier. En veel krabben, roerloos liggend om hun rug, de gele scharen omhoog. Door op het strand te lopen beoefen ik, haast vanzelf, maranānussati – mindfulness en contemplatie met betrekking tot de dood. Doodsbewustzijn. Als ik stil sta, buig naar dat wat ooit levend was, en aandachtig kijk, komen de woorden uit de meditatie heel spontaan op:

Dit is dood. Dood is een onderdeel van het leven. Ook ik zal dood gaan.
Ik weet niet wanneer, niet hoe, maar weet wel: dood is zeker.

Mediteren op de dood is confronterend, soms beangstigend, maar kan ook bevrijdend zijn. Door vertrouwd te raken met onze sterfelijkheid kunnen we een vrijere omgang vinden in de omgang met het leven en makkelijker kunnen loslaten. Het kan op die manier bijdragen aan meer waardering voor het leven en aansporen om onze tijd en energie te geven aan dat wat er werkelijk toe doet.

In de crypte van de katholieke kerk Santa Maria della Concezione dei Cappuccini te Rome bevinden zich de overblijfselen van duizenden broeders. Zichtbaar zijn de botten, schedels, complete skeletten. Dagelijks komen de huidige broeders hier samen om te bidden. In een van de ruimte hangt een bord met de tekst: ‘Wat je nu bent, waren wij ooit; wat wij nu zijn, zul je worden’. Waarschijnlijk niet om angst aan te jagen, maar om stil te staan bij de dood als onderdeel van het leven. En dit leven te koesteren en zo voluit te kunnen leven. Zoals ze dat in de Middeleeuwen uitdrukten: memento mori, memento vitea. Gedenk te sterven, maar vergeet niet te leven.

Geweld kent alleen maar verliezers

Een blog van Vipassana.nu d.d. 11.09.24 Het is nu alweer bijna een jaar geleden dat het geweld in het Midden-Oosten op 7 oktober 2023 is opgevlamd met de wrede terreuraanval…

Bosbaden

Een blog van Katleen Janssens Het water valt met bakken uit de lucht terwijl ik een korte mindfulness oefening begeleid onder een afdakje. We zijn met z’n twaalven, nieuwsgierig om…

Zingend mediteren, vaardig en onwetend

Een blog van Ank Schravendeel Ik krijg zangles, ik leer een klassieke Indiase raga zingen. In India, in de hindoeïstische traditie, zijn muziek maken en spiritualiteit nauw met elkaar verbonden.…

Ouder worden

Een blog van Dingeman Boot Kort geleden ben ik 90 jaar geworden. Het is alsof ik er nog aan moet wennen zo oud te zijn. Natuurlijk is het een zegen…

Wereldwijde verbinding – taal en hart

Een blog van Riët Aarsse Terwijl een aantal van mijn Vipassana.nu collega’s de 90e verjaardag van Dingeman Boot vierden, was ik ondergedompeld in een wereldwijde online Insight Dialogue weekend retraite.…

Dukkha … een kleine verkenning

Een blog van Chris Grijns Als we schrikken van de verkiezingsuitslag, ons machteloos voelen bij humanitaire nood, als we helemaal genoeg hebben van het dagelijks nieuws, of ons schuldig voelen…

Verbinden met onze kernwaarden

Een blog van Mirjam Schild en Frits Koster Vanaf 7 oktober heeft de wereld een enorme schok gehad met de geweldsuitbarsting in het Midden-Oosten, waarbij een pijnlijk oud probleem in…

Hoe jezelf te geven aan deze wereld

In het Vipassana Centrum in Groningen organiseren we activiteiten die ingaan op samenleven in deze overgangstijd. Meditatie geeft de mogelijkheid om bewust te zijn van wat er speelt in lichaam…

Op weg … het pad is de verlichting

Een blog van Mirjam Schild Een paar weekenden terug hadden we het voorrecht onze kleindochter van 1,5 jaar twee dagen om ons heen te hebben. We besloten na het avondeten…

Idolen, spirituele inspiratie en chanting

Een blog van Riët Aarsse Als twintiger was ik gegrepen door die diepe lach, haar intense aanwezigheid, rauwe stem  en vrolijke energie op het podium. Ik was fan van Tina…