Dukkha om te komen tot bevrijding van dukkha

Het gebeurde tijdens de periode van drie maanden dat ik nog als long-term yogi op IMS (Insight Meditation Society – USA) verbleef nadat ik eerst de 3-maands retraite had gevolgd. Ik maakte zo nogal wat leraren mee die een week-retraite begeleidden.

Gedurende mijn hele verblijf aldaar was ik dagelijks een uur in de speciale yogaruimte om er mijn yogaoefeningen te doen als ondersteuning van mijn meditatieproces. Toen ik op een dag binnen kwam in deze ruimte zag ik in een hoek een vrouw alleen zitten. Ze keek niet zo vrolijk en had het kennelijk moeilijk. Terwijl ik mijn oefeningen deed begon ze zacht te huilen. Maar geleidelijk werd het huilen steeds harder tot het hartverscheurend werd. Ik voelde hier een intense vorm van dukkha (pijn/lijden). Ik ging rustig door met mijn oefeningen, maar de pijn die haar huilen verraadde ging ook door mij heen. Toch had ik het gevoel niet naar haar toe te moeten gaan.

Na de retraite kwam ze naar me toe en bedankte me. Op mijn vraag waarvoor ze mij bedankte antwoordde ze: ‘Jij ging rustig door met je oefeningen, was betrokken bij mijn verdriet, maar liet mij vrij en greep niet in!’.

Mededogen houdt in dat je geraakt wordt door de pijn van de ander en tracht deze pijn op te heffen of te verlichten. Maar als je te maken hebt met vormen van dukkha, meestal vanuit het verleden, die bij iemand als gevolg van de meditatie naar boven komt is het beter niet in te grijpen, maar de ander de gelegenheid te geven helemaal door dat proces van die dukkha heen te gaan – hoe pijnlijk ook – om zich zo te kunnen bevrijden van de aanwezige dukkha.

Daarom heb ik wel eens een retraite-deelnemer teruggeroepen die naar iemand wilde voor wie de pijn te veel werd en de zaal verlaten had. Hierbij past mooi onderstaand gedicht van een onbekende dichter(es):

Wie niet onder het oppervlak
wil glijden van de bron van het pijn
zinkend door het diepe donkere water
naar een plek waar je niet kunt ademen,

zal nooit de bron kennen
van waaruit we drinken
het geheime water, koud en helder.

Hij vindt in het donker
niet het geglinster van de kleine, ronde muntjes
weggegooid door hen die iets anders wensten.

Blijf op de hoogte van het laatste nieuws

Meer artikelen van Dingeman

Oorlog
Er is een afschuwelijke oorlog gaande in Oekraïne! Mijn…
Verbinding
In deze tijd waar we te maken hebben met…

Lees ook de andere artikelen op Vipassana.nu.

Op weg … het pad is de verlichting

Een blog van Mirjam Schild Een paar weekenden terug hadden we het voorrecht onze kleindochter van 1,5 jaar twee dagen om ons heen te hebben. We besloten na het avondeten…

Idolen, spirituele inspiratie en chanting

Een blog van Riët Aarsse Als twintiger was ik gegrepen door die diepe lach, haar intense aanwezigheid, rauwe stem  en vrolijke energie op het podium. Ik was fan van Tina…

Het leven op een hoog in de Pijp

Een blog van Ria Kea Ik woon in een oude stadswijk ”de Pijp” in Amsterdam op 1 hoog. Een huis met 4 verdiepingen en ik heb beneden-en bovenburen. Een huis gebouwd in…

Nieuwe wegen vinden

Een blog van Joost van den Heuvel-Rijnders Bij het verlaten van de supermarkt zie ik twee kinderen staan, een jongen en meisje. Jaartje of tien. Ze verkopen hun oude speelgoed,…

Driedaagse, vierdaagse, vijf- of nogmeerdaagse

Een blog van Riët Aarsse Met plezier kijk ik naar de beelden van de Vierdaagse die een driedaagse wandeltocht werd. De beelden brengen me terug naar mijn studententijd toen ik…

Vrolijker het einde tegemoet

Een blog van Frits Koster Dit voorjaar heb ik via 30NOW een cursus mogen verzorgen over ‘Tien Spirituele Metgezellen’. Hierin hebben we online tien heilzame kwaliteiten verkend, die in de…

Een ‘wake-up call’

Zo werd het genoemd, de invasie van Rusland in Oekraïne. Een wake-up call voor de terreur die een bezeten autocratische president een democratisch land en zijn inwoners kan bezorgen. Vorig…

Oorlog

Er is een afschuwelijke oorlog gaande in Oekraïne! Mijn hart doet enorm veel pijn bij het zien wat daar gebeurt: al dat geweld, al die doden, al die gewonden, al…

Over het lezen van een sutta

Een middellange blog van Chris Grijns Als gepassioneerd beoefenaar zit en loop ik graag in aandacht. Op een gegeven moment komt dan ook de behoefte om te lezen. Om direct…